Veelbegaafd Peter Heerschop

Lees de podcast

Els van Noorduijn en Peter van den Heuvel van Stichting Veelbegaafd in gesprek met Peter Heerschop over zijn veelbegaafdheid en hoe je veelbegaafdheid ontdekt en ontwikkelt.

Heuvel: Welkom bij de Pod Past Future. We zijn vandaag met Stichting Veelbegaafd. Ik ben Peter van der Heuvel, partner van Stichting Veelbegaafd. Naast mij zit Els van Noorduijn, de oprichtster van Stichting Veelbegaafd. En dan denk ik dat we het over veelbegaafd gaan hebben met, en ik kijk over zijn hoofd, ‘lieve Marianne’, theater, radio moet ik dan aan denken, acteur, cabaretier, Peter Heerschop, en zeker ook docent, komt er zeker achteraan, maar niet op de minste plaats, zou ik zeggen, want daar hadden we het net over. Dus welkom.

Heerschop: Dank je wel.

Noorduijn: Dank je wel dat je er tijd voor vrij maakt. Het is voor ons heel belangrijk om met veelbegaafde mensen te praten van: hoe ontdek je dat nou eigenlijk? Volgens mij heb je dat zelf nooit ontdekt, maar kabbel je gewoon van de ALO waar je nog steeds docent op bent, heb je net verteld, naar al die andere omgevingen, is dat gewoon vanzelfsprekend is dat…? Of ben je bewust dat je die stappen maakt?

Heerschop: Nee, later wordt het bewuster in het begin helemaal niet. Er komen dingen langs en dan denk ik, oh dat vind ik ook leuk. Of dat wil ik ook kunnen of dat wil ik ook doen of daar wil ik bij horen dus als ook mensen later vroegen van… maar wat zie je dan zelf als je belangrijkste talent of zo, dan denk ik… maar dit heb ik pas veel later dat ik dacht, ja ik heb wel het talent om mensen te herkennen die iets voor mij kunnen betekenen en dan haak ik daarbij aan, en dan…, ja zo.

Noorduijn: En die gunnen je dat ook dan?

Heerschop: Wat zeg je?

Noorduijn: Die gunnen dat dan ook aan jou dat jij dat…

Heerschop: Ja blijkbaar kan ik dan uitstralen dat ik het ook echt belangrijk vind of echt leuk of dat ik dat heel graag wil weten, of dat ik ze heel bijzonder vind en dat ik het heel mooi zou vinden als zij iets voor mij zouden willen betekenen.

Noorduijn: Dan ontstaat er een samen. En elkaar liften naar een hoger niveau?

Heerschop: Absoluut. Dus ik heb wel altijd, het is helemaal niet dat ik vanaf het begin al dacht, ik kan dat heel goed, of dat zou ik wel ooit willen worden. Zo is het helemaal niet gegaan. Het is inderdaad, je kunt zeggen toevallig, maar ja, dan is het achteraf met de kennis van nu, is het allemaal niet zo toevallig. Waren het natuurlijk wel dingen die ik heel graag wilde, maar die herkende ik pas als ik andere mensen dat zag doen.

Noorduijn: Hoe nieuwsgierig ben je dan geweest naar dat andere? Is dat een drive geweest?

Heerschop: Hoe bedoel je?

Noorduijn: Nou, hoe nieuwsgierig ben je dan geweest of je het kon? Dat je erop afstapte, dat je gewoon mensen aansprak, dat je gewoon iets ondernam?

Heerschop: Ja, hoe nieuwsgierig, dat vind ik wel een moeilijke vraag. Ik denk dat ik in het begin ook best wel door anderen daarin ben meegenomen. Dat die eerder in mij dingen zagen dan ik ze zelf zag.

Noorduijn: Fijn is dat het mensen had kunnen, toch?

Heerschop: En dat heeft denk ik ook te maken met de opvoeding. Ik kom uit een heel klassiek arbeidersgezin. Waarbij je je zeker niet meer moest voelen dan anderen. En beleefd moest zijn. En dat zijn mensen die, dat is allemaal u en meneer en mevrouw, en die zijn heel belangrijk. Ik denk dat ik om me heen toch ook wel een aantal mensen heb gehad die zeiden, ja, maar jij kan dat ook. Of zullen wij samen iets doen? Ik denk dat het zo is begonnen. Het zonder mijn ouders en mijn broer en zus daar iets in tekort te doen. Want ik denk dat die op een andere manier mij ook daar heel erg in hebben aangemoedigd. Als ik iets anders deed, dan zou mijn vader daar zeker om hebben moeten lachen. En mijn moeder die zou nooit hebben gezegd, nou dat kun je beter niet doen. Dus er zat geen rem op van thuis? Nee, het was niet dat zij met het plan kwamen. Maar er zat ook geen rem op.

Noorduijn: Nee, dat is het meest belangrijkste, denk ik. Als je jezelf wil ontwikkelen, dat er niemand zegt van… doe maar niet of zo. Of je moet doen wat ik zeg. Of het past niet.

Heerschop: Nee, nee.

Nooruijn: Want ik las dit over jou, je komt mensen tegen die dat in je zien hè. Dat is eigenlijk al gebeurd in de periode dat je op de ALO zat.

Heerschop: Ja, daarvoor. Nou ja, het is allemaal met de kennis van nu… is er ook dat… ook op de middelbare school was er wel een… nou ja, bijvoorbeeld al dat ik blijkbaar een gymleraar had die mij enorm inspireerde en die ook liet merken: hier ben je goed in. En helemaal niet dat hij dat met die woorden zei, want dat was in die tijd niet. Dat zei niemand, dit kun je heel goed. Dan mocht je iets voordoen.

Noorduijn: Ja, ja, ja. Dat was wel een heel grote beloning toch?

Heerschop: En dat was eigenlijk, nou als je iets mocht voordoen, dan was je blijkbaar, dan kon je iets. En ja, ik denk dat het zoiets…, dus daar was het al begonnen en uiteindelijk in de vijfde klas van de middelbare school, toen kreeg ik ook een rol in de grote toneelavond, waar ik zelf helemaal niet meer bezig ben geweest. Ik was van sport. Sport en toneel gingen echt niet samen. Mensen die sporten, die deden geen toneel. En degenen die toneel deden, die tekenen echt neer op sport. Dus ik was de enige tussenvorm. Ik was en toneel en sport. Nou, als je dan over het begin van veelbegaafdheid, dat is daar eigenlijk begonnen. Dat ik opeens een rol kon spelen. Oh, dat vind ik ook leuk, zeg. En met terugwerkende krachten heb ik dat op klassenavonden in de eerste twee klassen ook al stukjes gedaan. En dus het heeft er altijd wel gezeten, maar het is aanvankelijk door anderen aangemoedigd. En als je dan toch op het belang wijst van bepaalde coaches, of vader, moeder, leraar voor het onderwijs, dat de mensen zeggen, maar dit kun jij. Of nou, als jij dit kan, dan moet je ook dat eens proberen.

Noorduijn: Maar dat vind ik gewoon de grootste uitdaging. Dat je het breed ontwikkelt. Ik denk dat heel veel jongere mensen breed zijn. Dat ze veel kunnen. En dat de aanmoediging ook kan zijn. Dat je niet één vak doet. Maar dat je die breedheid ook opzoekt en daarin ontwikkelt.

Heerschop: Nou ja, het was hier wel de breedheid. Maar ook, het was ook de breedte. Maar ook dat als je dan iets, bijvoorbeeld als ze zeiden, maar dat moet je ook eens proberen, dan was het ook echt proberen. Dat was niet een beetje proberen.

Noorduijn: Dan moest je ook excelleren…

Heerschop: Dan gaan we er ook vol in en dan kost het ook heel veel tijd, maar dan ga je er ook iets aan hebben.

Heuvel: Je hebt dus niet alleen de ruimte gekregen, maar je hebt hem ook gepakt.

Heerschop: Ja. Ja. dat is het, dat is…

Noorduijn: En dat deed je kennelijk heel vanzelfsprekend.

Heerschop: Ja, maar ja, is dat zo vanzelfsprekend? Ja…

Noorduijn: Je stapt erin en dan ga je het gewoon ontwikkelen. Je bent blij met alle hulp, met de omgeving die je hebt. En er zit dan ook geen rem op, want die heb je niet ervaren.

Heerschop: Nee, er zit ook een karaktertrekje van, en ik weet niet waar dat vandaan komt, het karaktertrekje van ambitieus en perfectionistisch en heel veel bevestiging zoeken. Van ja maar dit kan ik ook heel goed en dat moeten jullie ook een keer zien. Ja daar kunnen we allerlei psychologie op loslaten van jarenlang stotteren op de middelbare school en, dus heel stil geweest teruggetrokken want ik denk ja ik kan het toch niet vertellen, maar in mijn hoofd al denk ik: ja maar als ik ooit dit als het beter gaat met me dan kan ik iets heel goed. Ja, kijk er zijn zoveel factoren die een rol spelen,

Noorduijn: Ja.

Heerschop: maar… Ik denk dat de grootste factor, mijn gedrevenheid en het altijd zo goed mogelijk en voor het beste gaan. Dat is misschien een basis, maar voor de rest begint het allemaal bij de ander.

Noorduijn: Dat is heel vaak zo, ja. Maar als die jouw gedrevenheid niet herkent en onderkent, dan stap je er ook niet in. Dus het is wel een soort, in de relatie die ontstaat, wel die wisselwerking. Jij bent gretig, je bent nieuwsgierig, je wil onderzoeken van kan ik dit wel? De ander heeft het al gezien en die doet er wat mee. En dan ontstaat het samen van we ontwikkelen dat. Ik denk dat het niet zonder jou kan.

Heerschop: Nee, nee, dat is ook zo.

Noorduijn: Het is belangrijk, maar jij hebt laten zien dat je wat wil, dat je ambitie hebt, dat je gretig bent, dat je ook niet bang bent om een keer te zeggen, het werkt gewoon even niet, ik ga door. Dat kom je natuurlijk ook tegen in alles wat je onderneemt. Dingen lukken niet meteen.

Heerschop: Ja, maar dan ben ik niet degene die dan zegt nou, dan ga ik dat in mijn eentje wel laten zien, dan zoek ik iemand anders erbij die wel in mij gelooft.

Noorduijn: Ja, maar dat is het liften van elkaar. Wat ik heel belangrijk vind. Dus als ik wat zie, in mijn vrije tijd begeleid een aantal sporters, als ik het zie, dan ga ik ook zorgen dat het gelift wordt ook. En dat er een soort resonance in onze relatie bestaat, waardoor we elkaar nog hoger krijgen.

Heerschop: Ja.

Noorduijn: De andere ook. Ook want ik ben net zo hard lerend in dit soort situaties als dat het ander is.

Heerschop: Ja. En de brede nieuwsgierigheid, dat was ook al snel, omdat ik al snel begreep dat het elkaar versterkte. Waar mensen zeggen, ja, maar je doet zoveel dingen tegelijk. Ja, maar voor mij voelt het als één ding.

Noorduijn: Ja, omdat jij het middelpunt bent, toch?

Heerschop: Je kunt theater, radio, tv, lesgeven. Ja, maar je doet zoveel dingen. Maar het is allemaal meer, het is allemaal ik. Ik doe dit. En wat ik bij het één leer, pas ik toe bij het ander.

Noorduijn: Ja, dat was net mijn volgende vraag. Hoe doe je dat dan? Want heel veel mensen zijn het gewend om te denken van ik doe dit apart. Ik kan heel goed schilderen, dus doe ik het apart. En ik ben onderzoeker, dat doe ik ook apart. Maar het heeft onherroepelijk natuurlijk iets met elkaar te maken. Hoe doe jij dat? Dit toepassen wat je in het enevak geleerd hebt.

Heerschop: Ja, maar hoe doe ik dat? Dat weet ik niet.

Noorduijn: Nee?

Heerschop: Nee, maar dat is…

Noorduijn: Maar je bent je wel bewust van dat je het doet.

Heerschop: Ja, zeker. Want ik voel ook altijd als ik iets nieuws leer… het is weer ergens anders toepasbaar.

Noorduijn: Ja, maar dat vind ik ook wel knap wat je zegt. Je voelt dat je iets geleerd hebt. Dat is knap.

Heerschop: Ja. Ja, om iets…

Noorduijn: Peter zit nu met een hele grote glimlach trouwens hoor.

Heerschop: Ja, maar als er iets tegen zit, of als er echt iets helemaal misgaat. Dan baal ik en dan vind ik het erg. Maar de volgende ochtend denk ik, maar dit kan ik wel goed gebruiken. Want dit is een goed verhaal.

Noorduijn: Ja.

Heerschop: En dus van je fouten leer je dat is echt, en dan denk ik, oh maar wat een goed verhaal is dit zeg, dit kan ik gelijk toepassen ben ik eigenlijk blij dat het helemaal mis is gegaan.

Noorduijn: je buigt het om, je keert het om en je past het toe.

Heerschop: Dat is een van de dingen, maar ik voel ook dat alle jaren dat ik heb lesgegeven. En ik ben ook nog leerlingbegeleider geweest, pedagogiek gestudeerd. Dus ik heb heel veel verhalen gehoord van waar het mis ging in opvoeding, of in onderwijs. En dat zijn allemaal verhalen. Die mij ook weer allerlei kanten op vormen. Denk ik maar zo moet ik met die mensen omgaan. En als ik dat verhaal wil vertellen. Dan moet ik dat weglaten. Maar dat is een van die dingen. Maar een sport willen leren, waarop de ALO alle vormen van sport, iets willen leren, je voelt al heel snel de transfer van het een naar het ander.

Noorduijn: Jij.

Heerschop: En dus voel je ook heel snel maar dit is een leerproces van hoe ik speerwerpen moet leren, maar ja, dat is hetzelfde als een tekst leren ik moet eerst dit kunnen ik moet een tekst in mijn lichaam voelen. Het wordt voor ons veel makkelijker als we in een situatie een tekst leren dan aan tafel. Dat je weet, ik sta hier, dat doet dat met mijn lichaam en dan komt die tekst boven. Het zit allemaal gekoppeld aan elkaar.

Noorduijn: Het is ook zo, maar het mooie is dat je vertelt van speerwerpen heeft dezelfde voorbereiding als een tekst leren. En speerwerpen kan ik jou uitleggen hoe dat werkt vanuit de biomechanica en dan kun je nog helemaal niets. Dan denk je mooi en heb je misschien een beeld bij, maar werpen wordt het niet. Dus als je aan tafel een tekst leert, heeft het hetzelfde effect als dat je speerwerpen uitlegt. In het doen, in het handelen zelf, daar ben je dus ook vaardig in om het toe te laten dat je dat doet en daarin lerend bent.

Heerschop: Je voelt de weg naar onbewust bekwaam, dus dat is via het lichaam, maar dat voel ik ook, als een tekst eenmaal in je lichaam zit, dan wordt het een makkie.

Noorduijn: Alles werkt er samen, toch?

Heerschop: Waar krijg je die? En hoe zit die? En waar die? En dat zit op de… Als ik dat zeg, dan voel ik dat in mijn linkerbeen. Niet letterlijk, maar…

Noorduijn: Nou wel, denk ik.

Heerschop: Ja, dan moet je wel heel bewust… Dan is het bewust bekwaam.

Noorduijn: Maar het gaat ook weer weg.

Heerschop: Ja.

Noorduijn: Als het spontaan wordt, dan zit alle kennis verweven in je lijf. En dan voel je dat…

Heerschop: Ja, ja, maar je herkent het ook in de situatie. Dat zal iedereen herkennen. Je hebt ergens iets meegemaakt en je weet echt niet meer hoe het zat, maar je komt in diezelfde situatie en dan denk je, oh ja, tuurlijk, dat was het. Toen was die er en die liep binnen en dat was er en toen heb ik dat gezegd. Oh, wat stom zeg je, ja, natuurlijk.

Noorduijn: Ik vind het met de veelheid die je doet, vind ik dat je een hele mooie kwaliteit levert. Voor mij, ik luister graag naar je column op vrijdagmiddag bij Umberto omdat ik altijd heel erg met een big smile nog erna blijf verder rijden. Meestal zit ik in de auto dan.

Heerschop: Ja, fijn, fijn.

Noorduijn: En dan heb ik gewoon, ja, maar dat is gewoon fijn. Want je zet mij op een ander been en daarmee blijf ik die lach houden. Die neem ik dus ook mee. Die lach neem je mee naar de situatie waar het komt. Ja, nou dat is fijn dat je dat kan.

Heerschop: Ja, dat is zeker fijn. Dus dank je voor. En in veelheid is het natuurlijk ook fijn dat je en dat kan ook… de veelheid, de veelbegaafdheid is, het kan ook een vlucht zijn, dat je denkt nou ja als dat niet lukt, dan ga ik dat doen.

Noorduijn: Ja.

Heerschop: En dan blijf je altijd een beetje je schipperen op… Ja, dan zijn er nooit uitschieters.

Noorduijn: Nee, maar je kunt wel…

Heerschop: Dus ik zoek nog wel naar de uitschieters waar het echt elkaar versterkt, voel je plotseling dat je gaat vliegen. Ja. Maar er zijn ook momenten dat de dingen niet lukten, dacht ik, nou ja, weet je, dan heb ik altijd dat nog.

Noorduijn: Ja, dat is ook zo.

Heerschop: Dan ga ik dat doen.

Noorduijn: Ja, dat maakt het ook heel fijn.

Heerschop: Maar dat kan je ook lui maken. Dat kan je ook…

Heuvel: Ik denk zelf altijd maar van het komt misschien nog wel een keer van pas. Dus mij maakt dat niet zoveel uit. Maar ik snap wel wat je zegt, want het is een feest der herkenning. We hadden het hiervoor heel even over dat de lichamelijke opvoeding, de lessen die je geeft, dat dat eigenlijk allemaal niet meer zo, hoe zou ik dat zeggen, gezien wordt als prestige. Dus als je een baan wil hebben, bij wijze van spreken, dan moet je veel geld verdienen, et cetera, et cetera. Toen kwamen wij er ook even op van, je moet het laten zien of het wordt te weinig gezien. Wat zouden wij nou kunnen doen als je het over veelbegaafd en samenwerken? Want er ontstond al iets van, misschien moeten we dan iets samen doen. Wat zouden we dan kunnen doen?

Heerschop: Poe, nou ja, alles begint met uitdragen. Alles begint met voordoen. Alles begint met het voor jou laten zien. Maar ja, dan moet je wel op de juiste plek komen.

Noorduijn: en de juiste mensen weer tegenkomen toch?

Heerschop: ja, waar het opgepakt wordt. Ja, hoe moet je, nou ja als we het over onderwijs hebben, daar voel ik echt dat het hele onderwijs, dat moet niet praten over, meer geld of dat daar gaat het over, nee, daar gaat het over in de kern praten, waarom doe ik dit omdat ik iets wil betekenen voor mensen, op welke manier wil ik iets betekenen, hoe groot is dat, hoe belangrijk vind ik het. Hoe trots ben ik hierop dat ik dit mag doen? Want daar kijken mensen naar.

Noorduijn: Ja.

Heerschop: Die kijken toch naar jou zoals je als het slecht weer is en je zit in een vliegtuig, dan kijk je naar de stewardess als die rustig door blijft lopen en denk ik, nou het valt wel mee.

Noorduijn: Ja, ja.

Heerschop: En hier is het ook. Ze kijken naar jou. Als jij… en dus moet je uitstralen: ik ben er trots op, ik geloof in jullie. Ik heb er vertrouwen in. Ik ben heel goed voorbereid. Ik heb me daarin verdiept. Ik vind het echt belangrijk. Ik denk dat dat eigenlijk, wat moet je doen, is dit… Je moet bij jezelf ‘s morgens denken, waarom doe ik dit nou? En daar moet je echt een goed antwoord op kunnen geven. Dat is niet om meer vakantie of makkelijker of meer parttime. Dat is niet het antwoord. Als dat het antwoord is, dan komen we niet verder.

Heuvel: En daarmee bied je dan dus ook de ruimte aan anderen om zelf te ontdekken wat ze zelf goed kunnen vanuit het lijf.

Heerschop: Ja, maar kijk, ik zeg dat je dat zelf moet doen, maar dat moeten we ook in elkaar bevestigen. Wat ik ook al zei. Ik heb ook de anderen gezocht. En je hebt ook de anderen nodig. Dus ook de ouders die moeten ook zeggen. Jullie zijn goed bezig. Ik vertrouw jullie.

Noorduijn: Ja.

Heerschop: En die moeten niet opeens daar op hoge poten staan. Van jullie hebben dit en dat tegen mijn dochter gezegd. Dat is in uitzonderlijke gevallen. Dat is niet een gewone gang van zaak.

Noorduijn: We maken het ook groter als dit soort dingen gebeuren toch? We geven er heel veel aandacht aan.

Heerschop: Dus met elkaar moeten we denken: waarom is dit belangrijk. En niet alleen op korte termijn. Ook op lange termijn.

Noorduijn: Dat vind ik belangrijk. Die lange termijn. Want uiteindelijk zijn het die kinderen die de toekomst maken. Toch?

Heerschop: Absoluut.

Noorduijn: En we moeten toch wel ervaren hebben hoe dat werkt.

Heerschop: Ja en we leven op het ogenblik in een wereld van korte termijn, hier in Nederland in ieder geval. Alles moet op korte termijn. Het moet nu worden geregeld.

Heuvel: Dus daar komen er wel weer een paar columns aan, of iets dergelijks.

Heerschop: Ja dit zal altijd de onderliggende toon van mijn column zijn. Dat is korte-termijn grappen, maar lange-termijn liefde.

Noorduijn: Dat is ook zo.

Heerschop: Dat zal er altijd in zitten. Dus ja, wat moeten we doen?

Noorduijn: Met liefde voor je vak werken, zoals jij zegt.

Heerschop: Ja, vanuit het besef, vanuit de waarom-vraag. En die moet je voortdurend uitstralen dat je daar een goed antwoord op hebt.

Noorduijn: Ja, dan heb je even tijd nodig om te denken. Volgens mij kunnen we nog heel lang praten. We hebben ook heel lang voorgesproken.

Heerschop: ja.

Noorduijn: Maar volgens mij hebben we ook altijd de klus te klaren dat het tijd is, toch?

Heerschop: Heel goed.

Heuvel: Dank je wel.

Noorduijn: Dus bij deze heel erg bedankt. Dank je wel.

Heerschop: Geen dank.

Tagged as:
ambitie nieuwsgierigheid onderwijs ontwikkelruimte ouders samenwerking Veelbegaafd